Najczęstsze choroby uszu u psów

Choroby uszu, obok problemów skórnych, są najczęściej występującym problemem u psów. Z uwagi na to, że psi narząd słuchu jest znacznie większy od ludzkiego, takie schorzenia mają nieco inny przebieg. Jeśli zauważysz, że twój pupil często drapie się po uszach, przechyla głowę, bądź zachowuje się nietypowo – może to świadczyć o pierwszych objawach choroby. Tylko zdecydowana i szybka reakcja weterynarza może zapobiec jej rozwojowi. Jakie są najczęstsze choroby uszu u psów, co je powoduje i jak sobie z nimi radzić? Tego dowiesz się z naszego artykułu.

Budowa ucha u psa

Zacznijmy od budowy ucha u psa, która jest mocno zbliżona do narządu słuchu człowieka. Musimy mieć na uwadze jednak, że każda rasa psów ma charakterystyczny dla siebie kształt uszu. Przykładowo, u owczarka niemieckiego uszy są krótkie, sztywne i sterczące, natomiast u spanieli – zwisają i przylegają do głowy. Uszy u psa możemy podzielić na trzy części:

Zewnętrzna – składa się z małżowiny usznej i kanału słuchowego, przybierając kształt litery „L”. Większość problemów usznych dotyczy tej części narządu słuchu.

Środkowa – to błona i jama bębenkowa, trąbka Eustachiusza, a także trzy kosteczki słuchowe (młoteczek, kowadełko, strzemiączko) odpowiedzialne za odbieranie fal dźwiękowych.

Wewnętrzna – w jej skład wchodzą ślimak, kanały półkoliste i nerw słuchowy. To najbardziej skomplikowana część ucha, będąca jednocześnie narządem zmysłu równowagi.

Choroby uszu u psów – objawy

Ból ucha u psa jest jednym z pierwszych symptomów postępującej choroby. Dlatego każdego dnia powinniśmy uważnie obserwować naszego pupila i zadbać o jego właściwą pielęgnację. Zdrowe ucho ma kolor bladoróżowy, w dotyku jest suche i niebolesne dla zwierzaka. Ponadto zawiera niewielką ilość woszczyzny i nie wydziela intensywnych zapachów.

A jakie objawy powinny nas zaniepokoić? Oto lista najczęściej występujących objawów, które mogą świadczyć o chorobie uszu u psów:

• intensywne potrząsanie głową,
• nienaturalne przechylanie głowy w stronę bolącego ucha,
• drapanie uszu i głowy,
• zaczerwienienie, opuchlizna w okolicy narządu słuchu,
• występowanie strupów wewnątrz ucha,
• wypływ ropnej wydzieliny z kanału słuchowego,
• nietypowe zachowanie – zwierzę jest osowiałe lub pobudzone,
• brzydki zapach wydobywający się z ucha,
• bolesność podczas głaskania psa,
• pojękiwanie i brak reakcji na wołanie właściciela.

Przyczyny chorób uszu u psów

Infekcja uszu u psa może rozwijać się z wielu powodów. Dlatego jednoznaczne określenie przyczyny dolegliwości często może być utrudnione. Obserwujmy zatem naszego pupila i reagujmy na wszelkie potencjalne objawy infekcji usznej.

W jaki sposób dochodzi do zapalenia? Oto główne powody, które mogą wywołać chorobę uszu u czworonoga:

• Środowisko

Na choroby uszu częściej zapadają psy, które mieszkają w wilgotnym klimacie: przy stawach, jeziorach lub aktywne czworonogi uwielbiające częste kąpiele w wodzie czy taplanie się w błocie. Wilgoć, która gromadzi się w uchu, sprzyja rozwojowi bakterii i może prowadzić do zapalenia.

• Budowa anatomiczna

Innym czynnikiem wpływającym na przewlekłe infekcje jest budowa anatomiczna narządu słuchu. Bardziej narażone są czworonogi z długimi, ciężkimi uszami z wąskim kanałem słuchowym i dużą ilością tkanki gruczołowej. Zaliczamy do nich takie rasy jak: bernardyn, labrador, spaniel, buldog francuski, jamnik, sznaucer, doberman.

• Niedrożność kanału słuchowego

Niedrożność ucha może być spowodowana wieloma czynnikami. Nadmierne wydzielanie woskowiny, zaburzenia w rogowaceniu czy upośledzona budowa kanału wpływają na nieprawidłowe funkcjonowanie tego narządu.

• Grzybica

Alergiczne zapalenie ucha u psa może być wywołane drożdżakami – pasożytniczymi grzybami zasiedlającymi organizm zwierzaka. Oczywiście ich pewna ilość jest normalna, jednak nasze podejrzenia powinna wzbudzać brązowa wydzielina wydostająca się z ucha, często o nieprzyjemnym zapachu.

• Roztocza

Choroby uszu spowodowane przez roztocza zdarzają się niezwykle rzadko i częściej występują u kotów niż u psów. Niemniej trzeba mieć świadomość, że ze względu na duże ilości tych mikroskopijnych pajęczaków w naszym otoczeniu, stanowią one pewne zagrożenie dla twojego zwierzaka.

• Pozostałe przyczyny:
  • niewłaściwa pielęgnacja,
  • choroby autoimmunologiczne,
  • zaburzenia hormonalne,
  • nadwrażliwość na leki,
  • obecność polipa,
  • zmiany nowotworowe.

Choroby uszu u psów – rodzaje

Uszy psa są silnie unerwione – nawet najmniejsza infekcja może powodować ból i stanowić prawdziwą udrękę dla czworonoga. Oto najczęściej występujące choroby uszu, z jakimi może zmagać się twój zwierzak.

Zapalenie ucha psa

Zapalenie przewodu słuchowego u psa może mieć różny przebieg. Lekarz weterynarii za pomocą otoskopu może ustalić jego umiejscowienie. Wyróżniamy trzy rodzaje zapalenia uszu:

• stany zapalne zewnętrznej części ucha (Otitis externa)

To najczęstsza przypadłość, na jaką zapadają czworonogi. Bardzo często zapalenie ma charakter nawracający i dotyczy obu uszu. Nieleczona infekcja ucha zewnętrznego może prowadzić do zapalenia części środkowej i wewnętrznej.

• stany zapalne środkowej części ucha (Otitis media)

Najczęściej rozwija się w przypadku uszkodzenia błony bębenkowej wskutek ciała obcego i gromadzącego się wysięku, który może zatkać trąbkę Eustachiusza. Zapaleniu środkowej części ucha towarzyszą też takie objawy jak: opadanie powieki, niesymetryczna twarz, zwężenie źrenic.

• stany zapalne wewnętrznej części ucha (Otitis interna)

Do zapalenia ucha wewnętrznego dochodzi rzadko. Infekcja najczęściej bywa następstwem źle postawionej diagnozy i nieodpowiedniego leczenia zewnętrznej i środkowej części ucha. Leczenie wymaga czasu, stąd tak istotne jest właściwe dbanie o higienę u swojego pupila.

Alergiczne zapalenie ucha

Twój pupil często łapie infekcje? Przyczyną takiego stanu rzeczy może być alergia. Psy najczęściej są uczulone na pyłki unoszące się w powietrzu, ślinę pcheł i białko pochodzenia zwierzęcego. Do typowo alergicznych objawów należą zaczerwienienie i swędzenie uszu (wywołane np. atopowym zapaleniem skóry), co prowadzi do intensywnego drapania się zwierzaka. Tym samym mogą pojawić się rany, w których będą gromadziły się bakterie. Jeśli podejrzewasz, że twój zwierzak jest uczulony, zgłoś się do weterynarza, który przeprowadzi odpowiednie badania i testy potwierdzające alergię. (więcej szczegółów znajdziesz w zakładce Alergologia dla zwierząt).

Krwiak ucha

Krwiaki małżowiny usznej są jednym z najczęstszych powikłań występujących u psów przy zapaleniu – szczególnie u ras z długimi uszami. Bardzo delikatny narząd słuchu jest szczególnie narażony na uszkodzenia drobnych naczyń krwionośnych. Najczęściej powodują je „trzepanie uszami”, gdy dochodzi do uderzania małżowinami oraz mocne drapanie bolącego miejsca. Według niektórych badań powstawanie krwiaków może mieć podłoże autoimmunologiczne lub wynikać z zaburzeń hemostazy.

Ciało obce w kanale słuchowym

Czworonogi uwielbiają zabawę zarówno w domu, jak i na świeżym powietrzu. Czasami może zdarzyć się sytuacja, w której pupil będzie gwałtownie trzepał uszami, potrząsał głową lub intensywnie się drapał. Bardzo często przyczyną okazuje się ciało obce, które utknęło w kanale słuchowym. Kawałek zabawki, źdźbło trawy, robak – niezależnie od tego, co znalazło się w uchu, natychmiastowo powinniśmy zgłosić się do specjalisty. Weterynarz profesjonalnym narzędziem usunie ciało obce oraz sprawdzi, czy narząd słuchu nie został uszkodzony.

Choroby uszu u psów – powikłania

Jeśli mamy podejrzenie, że zwierzę cierpi na chorobę układu słuchowego, powinniśmy jak najszybciej skontaktować się z dobrym weterynarzem. Nie zwlekajmy z wizytą – nieleczone ucho może prowadzić do:

• bardzo silnego bólu,
• skomplikowanego leczenia,
• konieczności przeprowadzenia zabiegu chirurgicznego,
• uszkodzenia okolicznych nerwów,
• w skrajnych przypadkach – utraty słuchu.

Leczenie chorób uszu u psów

Leczenie infekcji ucha przebiega zazwyczaj szybko i bezproblemowo, jednak bagatelizowanie objawów może prowadzić do dłuższego leczenia, a nawet konieczności interwencji chirurgicznej. Taka sytuacja ma miejsce wtedy, gdy zapalenie atakuje ucho środkowe lub wewnętrzne – zabieg może być potrzebny do udrożnienia kanału słuchowego.

W zależności od przyczyny stanu zapalnego weterynarz przeprowadza różne terapie. Na początku specjalista prowadza wywiad z właścicielem zwierzaka i dokładnie bada ucho pacjenta. Może zalecić badanie endoskopowe ucha zwierzęcia, które znacząco ułatwia zdiagnozowanie konkretnego schorzenia – pozwala na dokładne obejrzenie miejsca zapalnego i zbadanie przewodu słuchowego na całej jego długości, a do tego jest w pełni bezpieczne dla czworonoga.

Weterynarz w trakcie wizyty można także pobrać wymaz z wydzieliny znajdującej się w uchu. W przypadku zakażenia pasożytami czworonogi są leczone za pomocą antybiotyków. Gdy psiak drapie się, wskutek czego powstają rany, lekarz przepisuje także maści i krople na swędzenie. Kiedy jest taka potrzeba, zostaje wykonane również dokładne czyszczenie uszu.

Profilaktyka psich uszu

Nawet jeśli pies nie ma problemu z uszami, warto regularnie konsultować się ze specjalistą. Dobry weterynarz przeprowadzi rutynowe badania, zbada narząd za pomocą otoskopu oraz doradzi, jakie czynności można przeprowadzać w domu, aby ograniczyć ryzyko powstawania infekcji.

Jeśli chodzi o domowe sposoby zapobiegania chorobom uszu, ważne jest, aby:

• regularnie czyścić kanał słuchowy poprzez odwinięcie małżowiny na zewnątrz,
• dokładnie suszyć uszy zwierzaka po każdym kontakcie z wodą (kąpiel, spacer w deszczu),
• systematycznie usuwać nadmiar woskowiny.