tel. 690 606 241

GABINET WETERYNARYJNY PLUTO UL. KS. KNOSAŁY 61A, RADZIONKÓW

Swędzenie, drapanie, wygryzanie, tarzanie się – to sygnały, które wielu opiekunów psów i kotów zna aż za dobrze. Choć może się wydawać, że zwierzę "po prostu się drapie", nie należy lekceważyć tego objawu. Swędzenie to nie tylko kwestia dyskomfortu, ale bardzo często pierwszy objaw poważniejszego problemu dermatologicznego, alergii lub pasożytów.

W gabinetach Pluto w Radzionkowie oraz Dog-Torek w Piekarach Śląskich codziennie spotykamy się z pacjentami, którzy trafiają do nas z pozornie błahym problemem – "pies się drapie" lub "kot się wygryza" – a diagnoza okazuje się dużo bardziej złożona.

W tym artykule wyjaśniamy, co może oznaczać swędzenie u psa lub kota, kiedy warto udać się do weterynarza i jak wygląda diagnostyka oraz leczenie w naszych placówkach.

1. Swędzenie – normalne czy niepokojące?

Każde zwierzę od czasu do czasu się podrapie – to naturalne. Problem pojawia się wtedy, gdy drapanie staje się:

• intensywne,

• częste,

• obsesyjne,

• prowadzi do wyłysień, ran lub strupów.

Wówczas mówimy o świądzie – który jest subiektywnym odczuciem silnego swędzenia. U zwierząt objawia się on także jako:

• lizanie łap,

• wygryzanie boków lub nasady ogona,

• potrząsanie głową,

• tarzanie się,

• ocieranie pyskiem o meble, dywan czy ściany.

Najczęstsze przyczyny świądu u psa i kota

1. Pasożyty zewnętrzne u psa/kota (pchły, kleszcze, świerzb) Nawet pojedyncza pchła może wywołać silną reakcję alergiczną (tzw. APZS). Świerzbowiec i nużeniec powodują intensywne swędzenie, gubienie sierści i rany skórne.

To pierwsza i najczęstsza przyczyna świądu, zwłaszcza u psów. Nawet pojedyncza pchła może wywołać silną reakcję alergiczną (tzw. APZS). 

• Pchły (alergia na ślinę pcheł – FAD) – Pchły to najczęstszy pasożyt skóry psów i kotów. Nawet pojedyncze ukąszenie może wywołać silną reakcję alergiczną, zwaną alergicznym pchlim zapaleniem skóry (Flea Allergy Dermatitis – FAD). Objawy to intensywne drapanie, wygryzanie skóry, strupy i wyłysienia, głównie w okolicy nasady ogona, brzucha i ud. Pchły mogą być trudne do zauważenia – dlatego stosuje się profilaktykę przez cały rok.

• Wszoły – Pasożyty żerujące na powierzchni skóry, głównie u psów starszych, zaniedbanych lub z obniżoną odpornością. Objawy to intensywne drapanie, łupież, matowa sierść i podrażnienia skóry. Wszoły są widoczne gołym okiem, ale łatwo pomylić je z innymi problemami skórnymi. Zakażenie często dotyczy zwierząt żyjących w grupie lub w schroniskach.

• Świerzbowiec drążący (Sarcoptes scabiei) – Wywołuje bardzo silny świąd, często określany jako "nie do zniesienia". Świerzb zaczyna się zwykle na krawędziach uszu, łokciach i brzuchu, a następnie rozprzestrzenia się. Skóra staje się pogrubiała, łuszcząca, mogą pojawić się strupy i rany. Świerzb jest zaraźliwy – także dla ludzi – i wymaga natychmiastowego leczenia.

• Nużeniec (Demodex canis) – Pasożyt obecny naturalnie na skórze wielu psów, ale przy spadku odporności może namnażać się nadmiernie i prowadzić do demodekozy. Występuje w dwóch postaciach: miejscowej (łysienie w okolicach pyska, oczu, łap) i uogólnionej (rozległe zmiany, świąd, wtórne infekcje). Nużeniec nie jest zaraźliwy, ale jego leczenie bywa długotrwałe.

• Kleszcze – Choć nie zawsze wywołują świąd bezpośrednio, ich obecność na skórze może powodować lokalne podrażnienia, zapalenie skóry, a także przenosić groźne choroby (babeszjoza, borelioza, anaplazmoza). Zwierzę może intensywnie drapać miejsce ukąszenia, a nieusunięty kleszcz może prowadzić do stanu zapalnego.

Pasożyty są najczęstszą, ale jednocześnie jedną z najlepiej leczonych przyczyn świądu – o ile są odpowiednio wcześnie zdiagnozowane. Dlatego w naszych gabinetach profilaktyka przeciwpasożytnicza to podstawa zdrowej skóry.

Ważne: nawet jeśli nie widzisz pcheł – one mogą być! Zwierzę może mieć alergię na ugryzienie jednej pchły, co wywołuje silny świąd. Zmiany lokalizują się głównie u nasady ogona, na brzuchu i wewnętrznych udach.

AZS to choroba, której nie można wyleczyć całkowicie, ale przy odpowiednim prowadzeniu możliwe jest utrzymanie komfortu życia i ograniczenie nawrotów. Kluczem jest współpraca z lekarzem weterynarii i długofalowa opieka

2. Alergie pokarmowe i kontaktowe

Alergie pokarmowe to reakcje immunologiczne na określone składniki diety – najczęściej białka pochodzenia zwierzęcego (np. kurczak, wołowina, ryba), ale również na zboża (pszenica, kukurydza), konserwanty czy barwniki. Objawy mogą być bardzo różnorodne i obejmować:

• przewlekły świąd,

• zaczerwienienie skóry,

• nawracające zapalenia uszu,

• wylizywanie łap,

• biegunki, wymioty,

• zapalenie odbytu lub gruczołów okołoodbytowych.

Nie ma szybkiego testu, który potwierdziłby alergię pokarmową. Złotym standardem diagnostycznym pozostaje dieta eliminacyjna, trwająca minimum 6–8 tygodni, polegająca na podawaniu jednego źródła białka i węglowodanów, z którymi zwierzę wcześniej nie miało kontaktu (lub karmy hydrolizowanej). Poprawa stanu skóry i ustąpienie objawów świadczą o tym, że problemem była właśnie reakcja na pokarm.

Alergie kontaktowe występują rzadziej, ale mogą powodować istotny dyskomfort. Dochodzi do nich, gdy skóra zwierzęcia ma kontakt z alergenem obecnym np. w:

• środkach czystości (płyny do podłóg, detergenty),

• preparatach na pchły lub inne pasożyty,

• niektórych rodzajach trawy,

• tworzywach sztucznych (miski, zabawki),

• kosmetykach (szampony niskiej jakości).

Typowe objawy to:

• miejscowy świąd,

• zaczerwienienie skóry w miejscach kontaktu (np. broda, brzuch, łapy),

• łysienie i przebarwienia,

• powtarzające się podrażnienia mimo leczenia.

W przypadku podejrzenia alergii kontaktowej kluczowe jest wyeliminowanie czynnika drażniącego oraz stosowanie delikatnych, weterynaryjnych kosmetyków i preparatów. W trudniejszych przypadkach może być konieczne leczenie przeciwzapalne lub przeciwświądowe.

Zarówno alergie pokarmowe, jak i kontaktowe wymagają cierpliwości, obserwacji i indywidualnego podejścia – a przede wszystkim współpracy z lekarzem weterynarii, który poprowadzi odpowiednią diagnostykę i terapię.

3. Atopia i alergie wziewne

Niektóre zwierzęta uczulone są na pyłki, kurz, roztocza czy pleśnie. Objawy pojawiają się sezonowo lub całorocznie i nasilają się przy kontakcie z alergenem.

Podobnie jak u ludzi, psy i koty mogą reagować na czynniki środowiskowe takie jak:

• pyłki traw i drzew – typowe alergeny sezonowe, które nasilają objawy wiosną i latem. Zwierzęta uczulone mogą intensywnie się drapać, lizać łapy, tarzać się po podłodze, a ich skóra może być zaczerwieniona i podrażniona.

• kurz domowy – mieszanina włókien, fragmentów naskórka, drobinek organicznych i nieorganicznych. Kontakt ze skórą lub drogi oddechowe mogą wywoływać przewlekły świąd, zwłaszcza u zwierząt spędzających większość czasu w domu.

• roztocza kurzu domowego (Dermatophagoides) – mikroskopijne organizmy żyjące w tapicerce, pościeli i dywanach. Są jedną z najczęstszych przyczyn atopowego zapalenia skóry. Objawy mogą utrzymywać się przez cały rok.

• pleśnie – obecne w wilgotnych pomieszczeniach, piwnicach, łazienkach, na zewnątrz w porze jesienno-zimowej. Uczulenie na zarodniki pleśni może powodować świąd, zapalenie skóry i przewlekłe problemy z uszami.

Atopowe zapalenie skóry (AZS) zwykle pojawia się u młodych zwierząt (między 6 miesiącem a 3 rokiem życia) i ma charakter przewlekły, z okresami nasilenia i remisji.

4. Problemy hormonalne i dermatologiczne

Zaburzenia hormonalne wpływają na wiele funkcji organizmu, w tym na stan skóry i sierści. Często prowadzą do zmian dermatologicznych, które mogą być przyczyną świądu lub wtórnych infekcji. Do najczęstszych schorzeń należą:

• Niedoczynność tarczycy (hipotyreoza) – głównie u psów, objawia się ospałością, przybieraniem na wadze, suchością i łuszczeniem się skóry oraz symetrycznym łysieniem (zwłaszcza na bokach ciała i ogonie). Skóra może być zimna i pogrubiała. Wtórne infekcje bakteryjne i grzybicze mogą powodować świąd.

• Zespół Cushinga (nadczynność kory nadnerczy) – powoduje nadmiar kortyzolu w organizmie, co prowadzi do ścieńczenia skóry, łysienia, nadmiernego picia i oddawania moczu. Często występują infekcje skóry i przewlekłe stany zapalne, które powodują świąd i dyskomfort.

• Cukrzyca – choć rzadziej powoduje świąd bezpośrednio, może prowadzić do osłabienia odporności i wtórnych zakażeń skóry, które wywołują swędzenie. Skóra staje się sucha, mogą pojawić się trudno gojące się rany i zakażenia grzybicze.

• Zaburzenia hormonalne u kotów – rzadziej niż u psów, ale mogą występować objawy skórne przy problemach z tarczycą (np. nadczynność tarczycy – hyperthyreoza) lub w wyniku guzów hormonalnych. Zmiany te mogą powodować świąd, łysienie i zmiany w zachowaniu.

Warto pamiętać, że objawy hormonalne są często niespecyficzne – dlatego wymagają pełnej diagnostyki, obejmującej badania krwi, testy hormonalne i dokładne badanie kliniczne. W naszych gabinetach łączymy diagnostykę laboratoryjną z oceną dermatologiczną, aby trafnie rozpoznać przyczynę zmian i wdrożyć odpowiednie leczenie.

5. Nieprawidłowa dieta i brak suplementacji 

Dieta ma ogromny wpływ na stan skóry i sierści psa czy kota. Niewłaściwe żywienie – zarówno komercyjną karmą niskiej jakości, jak i dietą domową nieopartą o zalecenia dietetyczne – może prowadzić do poważnych problemów dermatologicznych. Skóra i sierść są narządami, które bardzo szybko reagują na niedobory żywieniowe.

Typowe objawy niedożywienia dermatologicznego to:

• matowa, łamliwa sierść,

• nadmierne linienie,

• suchość, łuszczenie, pękanie skóry,

• swędzenie bez wyraźnej przyczyny,

• skłonność do infekcji skóry (grzybiczych i bakteryjnych),

• wolniejsze gojenie ran.

Najważniejsze składniki diety wpływające na zdrowie skóry:

• Kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6 – mają działanie przeciwzapalne, wspomagają odbudowę bariery skórnej, zmniejszają świąd. Ich niedobór może prowadzić do przesuszenia skóry i osłabienia mieszków włosowych.

• Biotyna (witamina B7) – odgrywa kluczową rolę w metabolizmie tłuszczów i poprawia elastyczność skóry. Jej niedobór często powoduje łupież i wypadanie sierści.

• Cynk – niezbędny do regeneracji naskórka i prawidłowego funkcjonowania gruczołów skórnych. Niedobór cynku może prowadzić do zapaleń skóry, zwłaszcza wokół oczu, pyska i opuszek łap.

• Witamina A i E – wspierają odporność skóry i chronią przed stresem oksydacyjnym. Witamina A jest niezbędna do utrzymania prawidłowej keratynizacji naskórka, a witamina E zmniejsza uszkodzenia komórkowe i stan zapalny.

• Wysokiej jakości białko – jest budulcem skóry, sierści, enzymów i komórek odpornościowych. Zbyt mała ilość białka lub niska jego przyswajalność może objawiać się zmatowieniem sierści, łamliwością i utratą owłosienia.

W niektórych przypadkach – np. podczas stosowania diety eliminacyjnej, u zwierząt z chorobami przewlekłymi, seniorów czy ras predysponowanych do chorób skóry – niezbędna jest indywidualnie dobrana suplementacja. W naszych gabinetach często zalecamy preparaty weterynaryjne wspomagające regenerację skóry i sierści, redukujące świąd i wspierające odporność miejscową.

Nieprawidłowa dieta może też prowadzić do nadwagi, która pośrednio wpływa na stan skóry. Fałdy skórne u otyłych zwierząt to idealne środowisko dla rozwoju drożdżaków i bakterii. Ponadto większa masa ciała może zwiększać wrażliwość skóry na ucisk i otarcia, prowadząc do pogorszenia jej kondycji.

Kiedy iść z psem/kotem do weterynarza gdy się drapie? Zgłoś się do Gabinetu Pluto, jeśli Twój pies lub kot:

• drapie się obsesyjnie lub wylizuje skórę,

• traci sierść lub ma "placki" bez owłosienia,

• ma zmiany skórne, strupy, rumień, opuchliznę,

• często trzepie uszami lub ma nieprzyjemny zapach z uszu,

• zmienił zachowanie (apatia, drażliwość, problemy ze snem).

Jak wygląda diagnostyka? W Gabinecie Pluto przeprowadzamy:

• badanie kliniczne i trichogram,

• testy skórne i cytologię,

• wymazy, zeskrobiny, badania hormonalne,

• analizę diety i zalecenia suplementacyjne.

Nie czekaj, zadbaj o komfort pupila. Uporczywe swędzenie nie minie samo. Czym prędzej trafisz do lecznicy, tym skuteczniejsze będzie leczenie. Skontaktuj się z Gabinetem Weterynaryjnym Pluto w Radzionkowie. Pracujemy także z pacjentami z Bytomia, Tarnowskich Gór i Piekar Śląskich.

GODZINY OTWARCIA GABINETU:

PROJEKT I REALIZACJA SPECTRUM MARKETING | WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE 2023

POGOTOWIE WETERYNARYJNE 24/7

(po wcześniejszym kontakcie telefonicznym)
UL. KS. KNOSAŁY 61A, RADZIONKÓW

GABINET WETERYNARYJNY PLUTO
UL. KS. KNOSAŁY 61A, RADZIONKÓW

kontakt@weterynarzpluto.pl

tel. 503 766 782

tel. 690 606 241